TY - JOUR ID - 3236 TI - حکومت‌مندی مدرن در اندیشه میرزا آقاخان کرمانی؛ بنیادها و بایسته‌ها JO - مجله مطالعات ایرانی JA - JIS LA - fa SN - 1735-0700 AU - ناصری, بیگم AU - حمیدی, سمیه AU - فرزانه پور, حسین AD - دانشگاه بیرجند، دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، بیرجند، ایران AD - عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند، گروه علوم سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، بیرجند، ایران AD - دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 20 IS - 40 SP - 387 EP - 420 KW - تجدد KW - ایران KW - حکومت­مندی KW - میرزا آقاخان کرمانی KW - قاجار DO - 10.22103/jis.2021.16954.2118 N2 - با ورود تجدد به ایران بسیاری از روشنفکران پیشامشروطه به طرح ایده اصلاحات در جامعه ایران پرداختند. آن­ها عقیده داشتند که جامعه باید از طریق تحول فکری به مدرنیته برسد. با تبیین علل عقب­ماندگی ایران به دنبال چاره­ای برای حل این مشکل پرداختند که در این راستا به تفاوت میان اصول و مبانی حکومت در غرب و ایران پی­بردند. روشنفکران به­دلیل آشنایی با مؤلفه­های دولت­مدرن به طرح اندیشه حکومت­مندی مدرن روی­آوردند. از جمله روشنفکران پیشامشروطه میرزا آقاخان کرمانی است که با نگاه به وضعیت اروپا و مقایسه آن با وضعیت ایران در این دوره به کنکاش در باب علل عقب­ماندگی پرداخت. او با آگاهی­یافتن از مؤلفه­های حکومت­مندی­مدرن به انتقاد از وضعیت جامعه سنتی ایران پرداخت و سعی کرد تا با طرح ایده­ حکومت­مدرن، آن را راهکار خروج ایران از عقب­ماندگی نشان دهد. نوشتار حاضر بر مبنای روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به نظریه حکومت­مندی میشل فوکو، به بررسی نحوه ادراک میرزا آقاخان کرمانی از ماهیت حکومت مدرن بر اساس تحلیل هفت رساله­ وی پرداخته است. دستاورد این پژوهش نشان می­دهد که میرزا آقاخان کرمانی از مولفه­های حکومت مدرن همچون قانون، دموکراسی، دولت ملی، تفکیک قوا، قرارداد اجتماعی، نهادهای آموزشی، حقوق بشر در غرب آگاهی داشته، اما نحوه درک او از این مولفه­ها بر نوع نگرش او به علل عقب­ماندگی ایران و نحوه گذار از حکومت سنتی و استبدادی به سمت حکومت مشروطه و مدرن تاثیرگذار بوده است. UR - https://jis.uk.ac.ir/article_3236.html L1 - https://jis.uk.ac.ir/article_3236_7482ce11f66528bc746a0e2c62f4a788.pdf ER -