TY - JOUR ID - 3237 TI - جایگاه اجتماعی لولیان خنیاگر و کولیان رامشگر در امثال فارسی JO - مجله مطالعات ایرانی JA - JIS LA - fa SN - 1735-0700 AU - ذوالفقاری, حسن AD - استاد دانشگاه تربیت مدرس Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 20 IS - 40 SP - 129 EP - 167 KW - لولی KW - کولی KW - ادب عامه KW - شعر عامه KW - ضرب­المثل KW - رفتارشناسی DO - 10.22103/jis.2021.17834.2193 N2 - لولیان و کولیان در ادبیات شفاهی و رسمی و موسیقی و فرهنگ ایرانی حضوری چندین قرنه دارند. این آوازخوانان و نوازندگان دوره­گرد که در مناطق مختلف ایران به نام­های مختلف مشهورند، جز نقش رامشگری و خنیاگری، خدمات اجتماعی نیز بر عهده داشتند. رقص، موسیقی، آواز، بی‌خانمانی، کارهای خلاف عرف و عادت از نشانه­های رفتاری آنان است که در ادب رسمی و فرهنگ‌عامه و زبان مردم به اشکال متفاوت بازتاب داشته است. در این مقاله نقش این لولیان را در فرهنگ‌عامه و موسیقی نواحی و ادب کلاسیک جستجو کرده و بر این مبنا جایگاه اجتماعی آن­ها و دیدگاه مردم نسبت به آنان و خدمات فرهنگی اجتماعی و بعضاً دیدگاه منفی مردم به آنان با شواهد کافی تبیین می­شود. این جستار در پی آن است تا نشان دهد کولیان چه نقش مهمی در زندگی مادی و معنوی و تفریحات مردم داشته­اند و دیدگاه مردم دربارة آن‌ها چیست. مقوله­ای که کمتر بدان توجه شده است. تکیة ما بر ضرب­المثل­های فارسی است و هرجا لازم بوده است از شواهد شعری نیز بهره گرفتیم. تحقیق ما نشان می­دهد در امثال فارسی بیشتر به رفتارهای بد و جنبه­های منفی لولیان و کولیان توجه شده است؛ اما در اشعار کلاسیک بر وجه مثبت آنان چون دلبری، شادی­خواری تأکید می­شود. لولی و کولی گرچه مترادف­اند اما لولی کاربرد لطیف و زنانه دارد اما کولی نه. UR - https://jis.uk.ac.ir/article_3237.html L1 - https://jis.uk.ac.ir/article_3237_831c2f19bce9f8640aef93d43a678e0d.pdf ER -