ʼعهدʻ ناشناختة خسرو پرویز به پسرش...

نویسنده

دانشیار تاریخ دانشگاه شهیدچمران اهواز

چکیده

  در بیش از چهار سده تاریخ ساسانیان، پادشاهان بزرگ و جنگجویی همچون اردشیر بابکان (224-240 م)، شاپور یکُم (240-270 م)، قباد یکُم (484-531 م) و خسرو انوشیروان (531-579 م)، در زندگانی خود و در آیین درباری ویژه‌ای، یکی از پسران خود ـ و معمولاً بزرگ‌ترین پسر را ـ به ولیعهدی برمی‌گزیده‌اند و با نوشتن وصیّت‌نامه‌ای سیاسی (در زبان فارسی، «اندرز» و در عربی، «عهد») برای ولیعهد، او را در چشم بزرگان و نژادگان و کارگزاران شاهنشاهی و مردم، همچون جانشین قانونی خویش می‌شناساندند. عَهد، دستورها و اندرزهای شاهانه دربارۀ آیین شهریاری به جانشین و یا جانشینان آینده و یا بزرگان و کارگزاران شاهنشاهی بود که پیش از مرگ پادشاهان گفته یا نوشته­شده‌اند و آنها را می‌توان وصیّت‌نامه‌های سیاسی فرمانروایان انگاشت. با این که در ادبیات ساسانی «عهدی» به نام «عهد خسرو پرویز به پسرش شیرویه» ناشناخته است، امّا در این جستار کوشش خواهد شد تا نشان داده شود که خسرو پرویز همانند پاره‌ای از نیاکان خود، بزرگ‌ترین پسرش را به ولیعهدی برگزیده و برای او «عهد»/ وصیّت‌نامه نوشته­است و نشانه‌هایی از وجود چنین عهدی، می‌توان در لابه‌لای گزارش‌های تاریخی به چشم دید

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Unknown Ahd (Will) of Ḵhosrow Parvīz to His son ...

نویسنده [English]

  • Shahram Jalilian
Associate Professor, Shahid Chamran University of Ahvaz
چکیده [English]

During almost five centuries of Sassanid history, great warrior kings like Ardašir son of Bābak (224-240 A.D), Šāpuhr I (240-270 A.D), Kavād I (484-531 A.D), and Ḵhosrow Anošīrvan (531-579 A.D) chose one of their sons, usually the eldest one, as the crown prince, and via writing him a political testament (in Persian: andarz; in Arabic: ahd), introduced him to imperial elders, nobles and agents as their legal successor. Written or cited before the death of the kings, and considered as political testament of rulers, Ahd was the royal decrees and advices concerning rituals of monarchy addressed to king’s successor or his future successors and to royal elders and agents. Despite the fact that in Sassanid literature, a royal political testament or Ahd, such as “the Ahd of Ḵhosrow Parvīz to his son Šīiroye, is unknown, this study aims to show that like some of his ancestors, Ḵhosrow Parvīz chose his eldest son as the crown prince and wrote him a testament. The signs of such testament can be found within some historical records.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Sasanians
  • Ḵhosrow Parvīz
  • Šīiroye
  • Unknown Ahd of Ḵhosrow Parvīz to his son Šīiroye