عناصر دگردیسی در داستان شیخ صنعان و دختر ترسا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

چکیده

انسان در طول زندگی خود ممکن است دچار دگرگونی در اعماق وجودش شود و همین دگرگونی است که مسیر زندگی او را متحوّل می­نماید. داستان شیخ صنعان نیز، داستان تحوّل و دگردیسی انسانی است که با یک تلنگر، اعماق درونش فرومی­ریزد و نهان وجودی ضمیرش آشکار می­گردد. در این داستان چند عامل ازجمله رؤیا، عشق، گناه و مرگ نقش بارزی  در تحوّل دو شخصیّت اصلی داستان ایفا می­کنند که هریک از این عوامل در جای خود درخور تأمّل و بررسی هستند. در مقالـۀ حاضر، سعی می­شود ضمن پرداختن به مقولۀ عشق، رؤیا، توبه و مرگ به‌عنوان عناصر دگردیسی در بین ابنای بشر، به بررسی این مسائل در داستان شیخ صنعان پرداخته گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Elements of Metamorphosis in the Story of Sheikh of San’aan and theChristian Maiden

نویسندگان [English]

  • Leila Hashemian 1
  • Maryam Rahmani 2
1 Associate Professor, Bou-Ali-Sina University of Hamedan
2 PhD Student of Persian Language and Literature, University of Qom
چکیده [English]

Abstract
Every human being is likely to undergo profound transformations which may change the course of his life. Such is the story of Sheikh of San’aan whose real self is revealed after a small touch ruins the walls of his heart. In this story, there are a number of important factors, including dream vision, love, sin, and death that contribute to the transformation of the two main characters. This paper is intended to deal with love, dream, repentance, and death as the elements of metamorphosis among human
beings and explore them in the story of Sheikh of San’aan.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Dream
  • Death
  • Love
  • Sheikh of San’aan
  • Christian maiden
 
کتابنامه
الف. کتاب­ها
1. آریان­پور، امیرحسین. (1357). فرویدیسم با اشاراتی به ادبیات و عرفان. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
3. دقیقیان، شیرین­دخت. (1371). منشأ شخصیّت در ادبیات داستانی. تهران: نویسنده.
4. رزمجو، حسین.(1368). انسان آرمانی و کامل و کامل در ادبیات و عرفانی فارسی. تهران: امیرکبیر.
5. زرین­کوب، عبدالحسین. (1371). یادداشت­ها و اندیشه­ها. چاپ دوم. تهران: جاویدان.
6. زمانی، کریم. (1376). شرح جامع مثنوی. تهران: اطلاعات.
7. ستاری، جلال. (1374). عشق صوفیانه. تهران: نشر مرکز.
8.________. (1378). قصۀ شیخ صنعان و دختر ترسا. تهران: نشر مرکز.
9. سیدحسینی، رضا. (1353). مکتب‌های ادبی. چاپ هفتم. تهران: پیام.
10. عطار نیشابوری، فریدالدین­. (1385). منطق­الطیر. به تصحیح محمد­رضا شفیعی کدکنی. چاپ دوم. تهران: سخن.
11___________. (1376). تذکرۀالاولیاء. چاپ دوم. تهران: (بی‌نا).
12. علی احمد (آدونیس) سعید. (1380). تصوّف و سورئالیسم. ترجمه: حبیب­الله عباسی. تهران: نشر روزگار.
13. فروزانفر، بدیع‌الزمان. (1367). شرح مثنوی شریف. چاپ هشتم. تهران: علمی و فرهنگی.
14. فروم اریش. (1380). زبان ازیادرفته. ترجمه: ابراهیم امانت. چاپ هفتم. تهران: فیروز.
15. کزّازی، میرجلال‌الدین. (1376). پارسا و ترسا. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
18. میبدی، ابوالفضل رشیدالدین. (1376). کشف‌الاسرار. تصحیح: علی­اصغر حکمت. چاپ ششم. تهران: امیرکبیر.
ب. مقاله­ها
21. جبری، سوسن. (1390). «تحوّل و پویایی در حکایت­های صوفیانه». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز. بهار و تابستان شماره مسلسل. 223 صص 1-21.
22. شاهنگیان، نوری سادات. (1384). «بحثی در نجات بخشی گنوسی». فصلنامۀ دانشگاه شیراز. پیاپی 16، صص 47-60.
23. صفایی سنگری، علی. (1381). «برق عصیان (تأملی بر گناه از نگاه صوفیه با تکیه و تأکید بر کشف­الاسرار)». نشریۀ زبان و ادبیات شناخت. بهار. شمارۀ33، صص 203- 285.
24. مالمیر، تیمور. (1387). «تحوّل افسانه‌ای عارفان زبان و ادبیات فارسی». نشریۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز. بهار و تابستان، شماره 204، صص 171-194.