نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
3 استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
In the belief system of Zoroastrianism, Amesha Spenta have spiritual role and value in the structure of human society. Following the spiritual messages of Amesha Spenta, everyone will be able to access the eternal happiness in the material and spiritual worlds. This article aimed to study and recognize the faces of Amesha Spenta and their adjectives in Gahan and Ferdowsi's Shahnameh. Therefore, analyzing the lexical structure applying a descriptive, analytical, documentary and quantitative evaluation method, the study analyzed and face recognized the structure and spiritual identity of Amesha Spenta with an approach to the Zoroaster’s Gahan and its influence on Ferdowsi's Shahnameh. The word Amesha Spenta is not found in the Gahan and it has no special arrangement. But titles and adjectives of Amesha Spenta are widespread and evident in Gahan. In the Gahan, in order to identify Ahura Mazda, we come across six Avestan names and adjectives of Amesha Spenta, i.e. Asha, Vohu-manah, Kshatra, Armaiti, Haurvatat, and Ameretat. Also in Shahnameh, the system of Amesha Spenta is mentioned in the form of five verses with Persian names, i.e. Bahman, Ordibehesht, Shahrivar, Sefandarmaz, Khordad and Mordad. In the wisdom and philosophy of the Gahan, Amesha Spenta are considered the glorious manifestations of Ahura Mazda for theology and attainment of worldly and spiritual tranquility and peace. This intellectual Zoroaster’s heritage and the spiritual concepts of Amesha Spenta in Shahnameh are fundamentally applied in its epic context in order to train and upbring people.
کلیدواژه‌ها [English]
الف. منابع فارسی
- آموزگار، ژاله و احمد تفضّلی. (1382). اسطورۀ زندگی زردشت. چاپ پنجم. تهران: چشمه.
- اوستا. (1389). برگردان ابراهیم پورداوود. تهران: پارمیس.
- بهار، مهرداد. (1352). اساطیر ایران. چاپ دوم. تهران: نشر بنیاد و فرهنگ ایران.
- بهار، مهرداد. (1397). پژوهشی در اساطیر ایران. چاپ سیزدهم. تهران: آگاه.
- بهرام پژدو، زرتشت. (1338). زراتشتنامه. به تصحیح محمد دبیرسیاقی. تهران: کتابخانۀ طهوری.
- بویس، مری. (1386). زرتشتیان، باورها و آداب دینی آنها. برگردانِ عسکر بهرامی. چاپ نهم. تهران: ققنوس.
- بیرونی، ابوریحان. (1363). آثارالباقیه. برگردان اکبر داناسرشت. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.
- پورداوود، ابراهیم. (1355). فرهنگ ایران باستان. بخش نخست. چاپ دوم. تهران: دانشگاه تهران.
- پورداوود، ابراهیم. (1356). یسنا. جلد یکم و دوم. به کوشش بهرام فرهوشی. تهران: دانشگاه تهران.
- ثاقبفر، مرتضی. (1377). شاهنامۀ فردوسی و فلسفۀ تاریخ ایران. تهران: معین.
- خالقی مطلق، جلال. (1381). سخنهای دیرینه. به کوشش علی دهباشی. تهران: نشر افکار.
- خردهاوستا. (1310). برگردان و گزارش ابراهیم پورداوود. بمبئی: انتشارات انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی و انجمن ایران لیگ بمبئی.
- خلف تبریزی، محمدحسین. (1342). برهان قاطع. به کوشش محمد معین. جلد چهارم. چاپ دوم. تهران: ابن‌سینا.
- دادگی، فرنبغ. (1369) بُندهش. گزارش و برگردان مهرداد بهار. تهران: توس.
- دینکرد هفتم. (1389). برگردان محمدتقی راشد محصّل. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- روایت پهلوی. (1367). برگردان مهشید میرفخرایی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- زادسپرم. (1366). گزیدههای زادسپرم. برگردانِ محمدتقی راشد محصّل. چاپ سوم. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- شایست ناشایست. (1369). برگردان کتایون مزداپور. تهران: مؤسسۀ تحقیقات و مطالعات فرهنگی.
- طغیانی، اسحاق و رحمان قربانی. (1390). «بررسی و تحلیل بازتاب اساطیریِ آب در شاهنامه». کهننامۀ ادب پارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال دوم، شمارۀ 1، صص 69-86.
- عفیفی، رحیم. (1374). اساطیر و فرهنگ ایرانی. تهران: توس.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1366). شاهنامه. دفتر یکم. تصحیح جلال خالقی مطلق (با مقدمه و کوشش احسان یار‌شاطر). نیویورک: bibliotheca persica.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1369). شاهنامه. دفتر دوم. به کوشش جلال خالقی مطلق. کالیفرنیا: مزدا.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1371). شاهنامه. دفتر سوم. به کوشش جلال خالقی مطلق. کالیفرنیا و نیویورک: بنیاد میراث ایران.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1373). شاهنامه. دفتر چهارم. به کوشش جلال خالقی مطلق. کالیفرنیا و نیویورک: بنیاد میراث ایران.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1375). شاهنامه. دفتر پنجم. به کوشش جلال خالقی مطلق. کالیفرنیا: انتشارات مزدا با همکاری بنیاد میراث ایران.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1384). شاهنامه. دفتر ششم. به کوشش جلال خالقی مطلق و محمود امیدسالار. نیویورک: بنیاد میراث ایران.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه. دفتر هفتم. به کوشش جلال خالقی مطلق و ابوالفضل خطیبی. تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- فردوسی، ابوالقاسم. (1386). شاهنامه. دفتر هشتم. به کوشش جلال خالقی مطلق. تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- گاتاها. (1383). برگردان آبتین ساسانفر. تهران: بهجت.
- لاجوردی، فاطمه. (1396). «جایگاه امشاسپندان در جهانشناسی مزدایی و نقش آنها در سلوک فردی». دو فصلنامۀ فلسفه و کلام. جاویدان خرد. شمارۀ 31، صص 184-159.
- معین، محمد. (1364). مجموعه مقالات. به کوشش مهدخت معین. جلد یکم. تهران: معین.
- معین، محمد. (1388). مزدیسنا و ادب پارسی. جلد یکم. چاپ پنجم. تهران: دانشگاه تهران.
- مکنزی، دیوید نیل. (1373). فرهنگ کوچک زبان پهلوی. برگردان مهشید میرفخرایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- نویگباور، اوتو. (1375). علوم دقیق در عصر عتیق. برگردان همایون صنعتیزاده. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- نیبرگ، هنریک ساموئل. (1381). دستورنامۀ پهلوی (متن انگلیسی). جلد دوم. تهران: اساطیر، با همکاری مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها.
- نیبرگ، هنریک ساموئل. (1383). دینهای ایران باستان. برگردان سیفالدین نجمآبادی. کرمان: دانشگاه باهنر کرمان.
- وحیدی، حسین. (1355). پژوهشی در منش ملّی و منش پارسایی در ایران. جلد دوم. چاپ دوم. تهران: انتشارات چاپخانۀ زندگی.
- وحیدی، حسین. (1359). اردیبهشت و بیگانگی از خود. تهران: سازمان انتشارات اشا.
- وهمن، فریدون. (1386). دیانت زرتشتی: (سه گفتار از: کایبار، جِسپیتر آسموسن و مری بویس). تهران: جامی.
- هینلز، جان راسل. (1373). شناخت اساطیر ایران. برگردان ژاله آموزگار و احمد تفضّلی. چاپ سوم. تهران: چشمه.
- یامااوچی، ادوین. ام. (۱۳۹۰). ایران و ادیان باستانی. برگردان منوچهر پزشک. تهران: ققنوس.
- یشت‌ها. (1377). برگردان و گزارش ابراهیم پورداوود. جلد یکم. تهران: اساطیر.
ب. منابع لاتینی
)