بررسی تأثیر و تأثُّر رمان کولی‌ها و لولی خنده‌‌فروش بر اساس نظریۀ زیبایی‌شناسی تأثیر کلادیو گیین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولی عصر رفسنجان

2 استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه ولی‏عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

3 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

چکیده

واکاوی آثار ادبی ملل مختلف و کشف رابطة تأثیر و تأثُّر، در پرتو مطالعات تطبیقی ادبیات، لذت حاصل از خوانش و نقد آن را مضاعف می‌کند. رمان لولی خنده‌فروش، نوشتة علی اکبرکرمانی‌نژاد و رمان کولی‌ها (1968) نوشتة زاهاریا استانکو (Zaharia Stancu)، ضمن الهام و سرچشمه گرفتن از فرهنگ کولی‌ها، با اتکا به سبک واقع‌گرایی اجتماعی، روایتی جذاب و دل‌نشین از زندگی آن‌ها را نشان می‌دهد. هدف پژوهش حاضر، کشف تأثیر و تأثُّر دو متن روایی-داستانی، بر بنیاد نظریۀ «زیبایی‌شناسی تأثیر» (The Aesthetic of Influence) کلادیو گیین (Claudio Guillen) است. روش پژوهش حاضر، اسنادی-کتابخانه‌ای با رویکرد تطبیق نشانه‌های تأثیر است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که استانکو و کرمانی‌نژاد، با تکیه بر مبانی رئالیسم اجتماعی، در بازتاب جلوه‌های فرهنگی و اجتماعیِ زندگی کولی‌ها، تصویری واقعی از فقر و فرودستی، تبعیض قومیتّی و نژادی، آوارگی و سرگشتگی، دیگربودگی و بی‌عدالتی‌ حاکم بر زندگی آنان را ترسیم کرده‌اند. گزینش متناظر شخصیت‌های داستانی، تناظر در پیرنگ روایت، درونمایة متناظر تحقیرشدگی و تبعیض قومیّتی، مقدمه‌چینی و توصیف‌های آغازین همسان، فضاسازی‌های متناظر داستانی و همانندی عنوان رمان‌ها، فرضیة تأثیر و تأثُّر دو اثر را تقویت می‌کند. از وجوه خلاقیت کرمانی‌نژاد در روایت‌پردازی، می‌توان به بن‌مایة پُررنگ رمانتیک داستان، فضاسازی‌های بومی و ملموس، بهره‌گیری از سبک جریان سیّال ذهن در بخش‌هایی از رمان، تعدد راوی، ساختار دو بخشی رمان و بهره‌گیری از شیوة گذشته‌نگر درونی، اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Investigation of the Influence of The Gypsy Tribe and The Laugh Seller Gypsy based on Claudio Guillen’s the Aesthetic of Influence Theory

نویسندگان [English]

  • jalil shakeri 1
  • rooholah .roozbeh 2
  • hamid jafari 3
1 *Assistant Professor،Department Of Persian Language And Literature Vali-Asr University Of Rafsanjan
2 Assistant Professor, Department of English Language and Literature, Vali-e-Asr University, Rafsanjan.
3 Associate Professor of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Vali-e- Asr University of Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

Analyzing the literary works of various nations and discovering the influence relation, enhances the pleasure of their reading and criticism. One of the approaches of comparative studies is the aesthetic of influence which attempts to discover the aesthetic influence of a literary work on other literary and artistic works. The Laugh Seller Gypsy by Ali Akbar Kermaninejad and Zaharia Stancu’s The Gypsy Tribe (1968) inspired by and emanated from gypsies’ culture, and relying on social realism as well, depict a charming and agreeable narration of gypsies’ life. The purpose of the present study is the discovery of mutual influence of two narrative-fictional texts based on Claudio Guillen’s the aesthetic of influence theory. The method of the present study is a documentary-library one by a comparative approach of signs. The outgrowths of the study show that these two novels relying on the basics of social realism possess many similarities in the reflection of cultural, social aspects, customs and manners, and gypsies’ beliefs and life. The corresponding selection of fictional characters, narration and similar plots, the corresponding theme of humiliation and racial discrimination, similar introduction and initial descriptions, corresponding fictional atmosphere and resemblance of the novels’ titles enhance the theory of influence in these novels. Among the discriminating aspects of The Laugh Seller Gypsy by Ali Akbar Kermaninejad are the bold romantic theme, local color, exploitation of stream of consciousness method, the plurality of narrators, bipartite structure and successive flashbacks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the aesthetic of influence
  • social realism
  • correspondence of character and plot
  • The Laugh Seller Gypsy. Claudio Guillen

مراجع

الف. منابع فارسی
آقا‌پور، فرزانه. (1400). «خشونت در جهان متنی رمان لولی خنده‌فروش»، دو فصلنامة روایت‌شناسی، س5، ش 10، صص51-82.
افشار سیستانی، ایرج. (1377). کولی‌ها. پژوهشی در زمینة زندگی کولیان ایران و جهان، تهران: روزنه.
اکبرکرمانی‌نژاد، علی. (1397). لولی خنده‌فروش. تهران: کافل.
انوشیروانی، علی‌رضا.(1389). «ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران». ادبیات تطبیقی (ویژه‌نامة فرهنگستان). س 1، ش 1، صص 6-38.
انوشیروانی، علی‌رضا. (1398). «ناسامانگی ادبیات تطبیقی در ایران». ادبیات پارسی معاصر. س 9، ش 1، صص 81-112.     
استانکو، زاهاریا. (1948). پابرهنه‌ها. ترجمة احمد شاملو. تهران: نگاه.
استانکو، زاهاریا. (1968). کولی‌ها. ترجمه محمدعلی صوتی. تهران: نقره.              
بهبهانی، سیمین. (1373). کولی، نامه، عشق. تهران: چشمه.
پاینده، حسین. (1397). نظریه و نقد ادبی. 2ج، تهران: سمت.
 پاینده، حسین. (1400). گشودن رمان. چاپ پنجم. تهران: مروارید.
پوشکین، الکساندرسرگه‌ویچ. (1824). «کولی‌ها» در اشعار و داستان‌هایی از پوشکین، ترجمة صادق سرابی، تهران: پیک فرهنگ.  
تامس، برانوِن. (1400). روایت: مفاهیم بنیادی و روش‌های تحلیل، ترجمة حسین پاینده، تهران: مروارید.
حدیدی، جواد. (1373). از سعدی تا آراگون (تأثیر ادبیات فارسی در ادبیات فرانسه). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
خطیبی، ابوالفضل. (1397). «کولی در ادبیات فارسی»، فصلنامة جستارهای نوین ادبی، دوره 51، ش 200، صص 91 – 116.
ذکاء، یحیی. (1337). کولی و زندگی او، تهران: هنرهای زیبا
روانی پور، منیرو. (1378). کولی کنار آتش. تهران: نشرمرکز.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1384). «لولیان» در: نه شرقی، نه غربی، انسانی. چاپ پنجم. تهران: امیرکبیر. صص 474-483.  
سیدحسینی، رضا. (1381). مکتب‌های ادبی، دو جلد. چاپ دوازدهم. تهران: نگاه.
صادقی، علی اشرف. (1368). «لولی و مغ». نشر دانش. س9، ش5، صص 28-33.
کوش، سلینا. (1398). اصول و مبانی تحلیل متون ادبی. ترجمة حسین پاینده. چ سوم. تهران: مروارید.
گورکی، ماکسیم. (1347). ادبیات از نظر ماکسیم گورکی. ترجمة ابوتراب باقرزاده. تهران: نشر روز.
گارسیا مارکز، گابریل. (1967). صد سال تنهایی. ترجمة بهمن فرزانه. تهران: آرش.
لوکاچ، گئورگ. (1384). پژوهشی در رئالیسم اروپایی. ترجمة اکبر افسری. چاپ دوم. تهران: علمی و فرهنگی.
مظفری، مژگان. (1388). کولی. تهران: پرسمان.
میرصادقی، جمال. (1394). ادبیات داستانی. تهران: سخن.
میرصادقی، جمال. (1380). عناصر داستان. چاپ چهارم. تهران: سخن.
همرنگ، ناصر. (1383). شب کولی مست. تهران: پازینه.
 هوگو، ویکتورماری. (1831). گوژ پشت نُتردام. ترجمة سینا عباسی. تهران: حقوقی.
یان، مانفرد. (1399). روایت‌شناسی. راهنمای خواننده به نظریة روایت. ترجمة ابوالفضل حرّی. تهران: علمی و فرهنگی.
یونسی، ابراهیم. (1379). کج کلاه و کولی. تهران: پانیذ
 
ب. منابع لاتین
- Aldridge, A. (1969). Comparative literature: Matter and method. Vol. 10. Urbana: University of Illinois Press.
- Genette, G. (1997). Seuils, Paris: Éditions du Seuil. 1987. Trans. by Jane E. Lewin as Paratexts: Thresholds of Interpretation. Cambridge: Cambridge UP.
- Genette, G. (1980). Narrative Discourse. An essay in method. trans. Jane E. Lewin,  Cornell University Press, Ithaca New York.
- Guillen, C. (1971) “The Aesthetic of Influence," in: idem, Literature as System: Essays Toward the Theory of Literary History, Princeton, N. J.: Princeton University Press.
- Guillen, C. (1993) The Challenge of Comparative Literature (Harvard Studies in Comparative Literature) Paperback – January.     
-Remak, H. (1961). Comparative Literature, Its Definition and Function. In: Stallknecht, N.P. and Frenz H. Eds., Comparative Literature: Method and Perspective, Southern Illinois University Press, Carbondale, 3.
-Sawant, D. G. (2015). Perspectives on Postcolonial Theory: Said, Spivak and Bhabha. Indian: ResearchGate.
-Wellek, R. (1965) “Comparative Literature Today.” Comparative Literature 17, no. 4: 325–37. https://doi.org/10.2307/1770091.
مجله مطالعات ایرانی
دوره 21، شماره 42
دی 1401
صفحه 317-348

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار