الگوی «گسترش ایدۀ داستانی» در اقتباس پویانمایی «امیر ارسلان نامدار»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

اقتباس و بازآفرینی ادبیات داستانی کهن ایران و هماهنگ کردن آن با بیان تصویری و حرکتی انیمیشن در ارتباطی متقابل، موجبات رونق و گسترش این دو گونۀ ادبی را در سطحی گسترده فراهم می‌سازد. یکی از مهم‌ترین دلایل عدم موفقیّت پویانمایی در ایران، وجود نقاط ضعف در ساختار(فرم و محتوای) این آثار و آشنا نبودن نویسندگان با شیوه‌های گسترش صحیح و خلّاقانۀ ایده‌های داستانی و چگونگی استفاده از الگوهای ساختاری در طی فرایند اقتباس و بازآفرینی است. الگوی «گسترش ایدۀ داستانی»، یکی از مهم‌ترین گونه‌های رویکرد نظری است که با حفظ وحدت سیستماتیک میان اجزای مختلف فیلمنامه و پیروی از معیارهای عینی‌‌تر و دقیق‌تر با تأکید بر جزئیات، فرایندی منطقی و ملموس را در اختیار اقتباسگران قرار می‌دهد. از آنجا که هدف اصلی این پژوهش، چگونگی پرورش ایده‌های هوشمندانه و تطبیق محتوای آثار ادبی کهن با الگوی فیلمنامه است، در این مقاله برای نشان دادن نقش مهم و تأثیرگذار عنصر خلاقیت در جریان گسترش ایدۀ داستانی، با رویکردی کاربردی و با استفاده از روش تحلیل تطبیقی، طرح کلی فیلمنامۀ «ارسلان»، با اقتباس آزاد از داستان «امیرارسلان نامدار» توسط نگارنده نگارش و با مراحل مختلف الگوی «گسترش ایدۀ داستانی» تطبیق داده شد. بر اساس نتایج پژوهش، با الگوبرداری از نحوۀ پیکره بندی و ساختار فیلمنامه‌های موفق و مخاطب‌پسند، می‌توان فیلمنامه‌ای قوی، جذاب و پرمخاطب را ارائه داد. تحلیل متن افسانه، شناخت ظرفیت‌ها و عناصر دراماتیک، اعمال تغییرات مورد نیاز برای تطابق داستان با انیمیشن با بهره‌گیری از الگوهای ساختاری فیلمنامه‌نویسی بهترین شیوه برای تبدیل یک داستان به انیمیشن است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The pattern of "spreading the story idea" in the animation adaptation of "Amir Arslan Namdar"

نویسندگان [English]

  • zeinab baniasadi
  • Mohammad Reza Sarfi
Shahid Bahonar University of Kerman
چکیده [English]

Adapting and recreating ancient Iranian fiction literature and harmonizing it with the visual and moving expression of animation in a mutual relationship provides the means for the prosperity and expansion of these two literary genres on a wide level. One of the most important cases of failure in animation is the existence of weak points in the structure (form and creator) of these works and the familiarity of the authors with the correct and creative ways of expanding story ideas and how to use the structural patterns of Iran during the process of adaptation and re-creation. The model of "expanding the story idea" is one of the most important theoretical types that provide important and tangible logical processes to the adapters by maintaining the systematic unity between the scripts and following various more objective and detailed characteristics based on information. Since the main goal of this research is how to develop intelligent ideas and adapt the content of ancient literary works to the screenplay model, in this article to show the important and influential role of the element of creativity in the development of the story idea, with a practical approach and using the analysis method. Comparatively, the outline of the "Arslan" screenplay was adapted to the free adaptation of the famous "Amir Arslan" story by the writer and to the different stages of the "story idea expansion" model. Based on the results of the research, by modeling the configuration and structure of successful and audience-friendly screenplays.

کلیدواژه‌ها [English]

  • adaptation
  • story
  • animation
  • model of "story idea expansion"
  • Amir Arsalan Namdar
اسماعیلی. مریم. (1400). «مطالعۀ بینارشته‌ای اقتباس سینمایی«تک‌درخت‌ها» از هوشنگ مرادی کرمانی». مطالعات بین‌رشته‌ای ادبیات، هنر و علوم انسانی. سال اول. پیاپی‌1. صص 207-183.
-    بهنام. مینا. (1400). «ادبیات تطبیقی و تصویر اقتباسی: بررسی موردی چند افسانه، کتاب و بازتاب آن در عرصه تصویر». پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی. سال سوم. شمارۀ6. صص 59-37.
-    پرتنی، کنت. (1376). «ساختار در فیلمنامۀ اقتباسی». ترجمۀ حمیدرضا منتظری. فصلنامۀ سینمایی فارابی. دورۀ16. شمارۀ مسلسل26. صص278-291.
-    پورخالقی‌چترودی، مه‌دخت؛ باغدار دلگشا، علی. (1396). «بینامتنیّت و فزون متنیّت تقلیدی و دیگرگونگی در اقتباس از شاهنامۀ فردوسی در آثار میرزاآقاخان کرمانی». جستارهای نوین ادبی. شمارۀ 195. صص 47-23.
-    حدّادی، نصرت‌الله؛ طاووسی، محمود؛ اوجاق‌علی‌‌زاده، شهین. (1395). «ارزش‌یابی و تطبیق داستان رستم و شغاد با برجسته‌ترین مدل‌های ساختاری فیلمنامۀ سه ‌‌پرده‌ای». پژوهشنامۀ ادب حماسی. سال دوازدهم. شمارۀ 21. صص 125-103.
-    حیاتی، زهرا. (1393). «نقد ادبی و مطالعات تطبیقی در اقتباس بینارسانه‌ای». فصلنامۀ پژوهش‌های ادبی. سال11. شمارۀ 43. صص52-31.
-    صالحی. نرگس و محمدرضا حاجی‌آقابابایی. (1397). «اقتباس ادبی در سینمای ایران: مطالعۀ موردی، چهل‌و‌دو فیلم اقتباسی». جستارنامۀ ادبیات تطبیقی. سال دوم. شمارۀ 3. صص 139-121.
-    کهرابی، شهرام. (1396). الگوی پیکره‌بندی فیلمنامه‌های موفّق. ترجمه و نگارش شهرام کهرابی. چاپ دوم. تهران. افراز.
-    هاچن. لیندا. (1396). نظریه‌ای در باب اقتباس. ترجمۀ مهسا خداکرمی. تهران: مرکز.
-    وانوا، فرانسیس. (1398). فیلمنامههای الگو، الگوهای فیلمنامه. ترجمۀ داریوش مؤدبیان، تهران: ثالث.