نمادشناسی اجرام آسمانی در آثار عصر مفرغ فلات ایران «نمونه‌های موردی تمدن‌های عیلام و جیرفت»

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 گروه صنایع دستی، دانشکده هنر و علوم انسانی فارسان، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 ph.d student

3 دکتری پژوهش هنر، دانشکده پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی. دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

شوش یکی از محوطه‌های جنوب غرب ایران است که در خلال عصر مفرغ به مثابه مهد یا کانون سلسله‌های عیلامی‌ها بوده است؛ دیگر تمدن هم‌عصر آن جیرفت در جنوب شرقی ایران و حاشیه هلیل‌رود، است. هدف از این پژوهش شناسایی علل شکل‌گیری اجرام آسمانی، روی آثار شوش و جیرفت است. نگارندگان تلاش دارند با روش توصیفی- تاریخی و مطالعات اسنادی به این سوال پاسخ دهند که: اجرام آسمانی موجود بر آثار شوش و جیرفت بر پایه چه انگاره‌های فکری در عصر مفرغ فلات ایران بر سطح آثار ایجاد شده‌اند؟ هرچند جای منابع مکتوب درباره آثارجیرفت به اندازه شوش خالی است، اما با توجه به کاربرد این نقوش روی آثار جیرفت می‌توان نقاط تاریک این منطقه باستانی را از آثار فرهنگ‌های هم‌جواری همچون شوش روشن ساخت. یافته‌ها نشان می‌دهدکه مردمان این زمان به سبب روی آوردن به کشاورزی به پرستش خدایان آسمانی روی آوردند؛ چرا که آن‌ها به مدد جایگاه خورشید در آسمان تغییرات فصل‌ها را تخمین می‌زدند و از آسمان و از طریق خدایان از آسمان تمنای باران، یا آفتاب‌ می‌کردند و به همین دلیل کاربرد اجرام آسمانی روی آثار هنری آن‌ها به‌وفور دیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Symbolism of celestial bodies in the Bronze Age works of the Iranian plateau “A case study of the civilization of Elam and Jiroft»

نویسندگان [English]

  • faranak kabiri 1
  • moein falaki 2
  • nahid jafari 3
1 Handicrafts Department, Farsan Faculty of Arts and Human Sciences, Shahrekord University, Shahrekord, Iran
2 خیابان حکیم نظامی. خیابان سنگ تراش ها. کوچه داوودی ها. ساختمان خانه داوید. دانشکده حفاظت و مرمت
3 Ph.D. of the Art Research Faculty of Advanced Studies in Arts and Entrepreneurship, Art University of Isfahan, Isfahan Iran.
چکیده [English]

Susa area is one of the areas in southwestern Iran that has been the cradle or center of the Elamite dynasties during the Bronze Age; Another important civilization of the Bronze Age of Iran is Jiroft on the outskirts of Halilrud; Which has been known for the past few decades; The connection between East and West through each of these sites can undoubtedly be assessed from the works of art discovered. The purpose of this study is to identify the causes of the formation of celestial bodies on the works in question. The authors try to answer the question with descriptive-historical method and documentary studies: The celestial bodies on the works of Susa and Jiroft are based on what intellectual ideas in the Bronze Age of the Iranian plateau are engraved on the works? The findings show that the people of this time turned to worshiping the heavenly gods due to turning to agriculture; Because they estimated the changes of the seasons with the help of the sun's position in the sky, they prayed for rain or sun from the sky and through the gods from the sky, and for this reason, the use of celestial objects on their works of art is abundant. However, the place of written sources about the works of Jiroft isas empty as Susa; However, due to the application of these motifs on the works of Jiroft, the dark spots of this ancient region can be clarified from the works of neighboringcultures such as Susa.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bronze Age
  • Celestial Bodies
  • Elamite Civilization
  • Halil Roud Civilization
  • Susa