ایران‌شناسی کاربردی، رهیافتی بدیع به دانش ایران شناسی

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 استاد تمام دانشکدۀ روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، تهران

2 دانشجوی دکتری ایران‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

10.22103/jis.2024.23202.2596

چکیده

ایران‌شناسی کاربردی، رهیافتی بدیع به دانش ایران شناسی
چکیده
ایران‌شناسی به عنوان یکی از علوم میان‌رشته‌ای مهم، شاخصه‌های هویتی و تمدنی ایران را در ابعاد گوناگون بررسی می‌کند. با وجود تلاش‌های ارزنده برای تعریف ایران‌شناسی توسط محققان مختلف، این مقاله تلاش کرده به ارائۀ خوانشی جامع‌تر از شاخصه‌های ایران‌شناسی بپردازد. سوال پژوهش این است که ایران‌شناسی چه شاخصه‌هایی دارد؟ و آیا می‌توان از ایران‌شناسی کاربردی و زمینه‌های آن سخن گفت؟ ایران‌شناسی دارای سه شاخصۀ گذشته، حال و آینده است و تلاش می‌شود برای دستیابی به خوانشی بدیع از ایران‌شناسی، به بعد آیندۀ ایران‌شناسی نیز در کنار سایر وجوه توجه بیشتری شود. در این میان، گردشگری، رسانه و محیط‌زیست به عنوان سه مقولۀ مهم معرفی شده‌اند که ایران‌شناسی می‌تواند در آن‌ها کاربردی عملیاتی و مسئله‌محور داشته باشد. روش پژوهش کیفی بوده و بر محور توصیفی-تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای نگاشته شده است.
واژگان کلیدی: ایران‌شناسی، ایران‌شناسی کاربردی، رسانه، گردشگری، محیط‌زیست

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Applied Iranology, a New Approach to the Knowledge of Iranology

نویسندگان [English]

  • Syed Muhammad Kazem Sajjadpour 1
  • Ali Zare 2
1 Full Professor, Faculty of International Relations, Ministry of Foreign Affairs, Tehran
2 Iranology Phd Student of, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Iranology, as one of the important interdisciplinary knowledges, examines the identity and cultural characteristics of Iran in various dimensions. Despite the valuable efforts made by various researchers to define Iranology, this article has attemmpted to provide a more comprehensive interpretation of characteristics of Iranology. The research question is about the characteristics of Iranology and whether we can talk about practical applications and its fields. Iranology has three dimensions of past, present, and future, and efforts are being made to achieve a unique interpretation of Iranology. The future aspect of Iranology should receive more attention alongside other aspects. In this regard, tourism, media, and the environment have been introduced as three important concepts where Iranology can have practical operational and issue-oriented applications. The research method is qualitative and is based on a descriptive-analytical approach using library sources.
Key words: Iranology, Applied Iranology, Media, Tourism, Environment
Key words: Iranology, Applied Iranology, Media, Tourism, Environment

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranology
  • Applied Iranology
  • Media
  • Tourism
  • Environment
آشوری، داریوش، (2535). ایران‌شناسی چیست؟ و چند مقالۀ دیگر، تهران: آگاه
اصغری لفمجانی، صادق، (1378). مبانی حفاظت محیط­زیست در اسلام، تهران: سازمان حفاظت محیط‌زیست، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
اکبری‌راد، طیبه، (1392). نقش تعالیم اسلام در کاهش بحران­های زیست­محیطی، محیط‌شناسی، دورۀ 39، شمارۀ 1، صص 80-73
اندوز، احمد، (1394). تأثیر مدیریت آموزش­های زیست­محیطی در آموزش و پرورش برای کمک به حفاظت و پایداری محیط­زیست، رشد مدیریت مدرسه، شمارۀ 110، صص 60-58
اِجِل، دیوید ال، (1388). میراث گردشگری پایدار، میراثی برای آینده، ترجمۀ جمیدرضا جعفری، علیرضا موسائی، حسن هویدی، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی
اورکاد، برنار، (1371). ایران­شناسی در فرانسه، از کتاب ایران­شناسی در اروپا و ژاپن، ویراستۀ رودی مته و نیکی کدی، ترجمۀ مرتضی اسعدی، ، تهران: انتشارات بین­المللی الهدی
بل، وندل، (1391). مبانی آینده­پژوهی، تاریخچه، اهداف و دانش، علوم انسانی برای عصر جدید، جلد نخست، ترجمۀ مصطفی تقوی، محسن محقق، تهران: مؤسسۀ آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی
بورن، اَد، (1379). بعد فرهنگی ارتباطات برای توسعه، ترجمۀ مهرسیما فلسفی، تهران: مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
بهشتی، سیدمحمد، (1401). در ضرورت ایران­شناسی ایرانی چونان علم شناخت یک سرزمین بی­قرار، از کتاب ایران­شناسی ایرانی، هفت گفتار در باب ایران­شناسی به مثابۀ رشتۀ دانشگاهی در ایران، به کوشش بهزاد کریمی، تهران: نگارستان اندیشه
پدرام، عبدالرحیم؛ عیوضی، محمدرضا، (1395). درآمدی بر آینده­پژوهی، تهران: مؤسسۀ آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی
پناهی، عباس؛ شادمحمدی، مریم؛ رحمانی­نژاد، فرشته، (1396). درآمدی بر حوزه­ها و دپارتمان­های ایرانشناسی در اروپا، آمریکای شمالی و ژاپن، رشت: انتشارات دانشگاه گیلان
تکمیل‌همایون، ناصر، (1394). بحثی در مورد ایران­شناسی یا ایران­پژوهی، مطالعات ایران­شناسی، شمارۀ یکم، صص 22-15
تیموثی، دالن جی، (1394). میراث فرهنگی و گردشگری، ترجمۀ اکبر پورفرج، طاهره آشتیانی، تهران: مؤسسۀ کتاب مهربان نشر 
جعفری دهقی، محمود، (1401). کاربردهای ایران­شناسی در شرایط امروز، از کتاب ایران­شناسی ایرانی، هفت گفتار در باب ایران­شناسی به مثابۀ رشتۀ دانشگاهی در ایران، به کوشش بهزاد کریمی، تهران: نگارستان اندیشه
حبیبی، حسن، (1389). طراحی مقدماتی برای ایران­شناسی نظام­یافته، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی
خزایی، سعید؛ ناطقی، امیر؛ حیدری، هوشنگ؛ علیزاده، عزیز؛ کاشانی، حامد، (1394). مبانی آینده­پژوهی و روش­های آن، تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
دانایی، نسرین، (1388). رسانه­شناسی، تهران: مبنای خرد
دسوقی، محمد، (1376). سیر تاریخی و ارزیابی اندیشۀ شرق­شناسی، ترجمۀ محمدرضا افتخارزاده، ، تهران: نشر هزاران
ذوالفقاریان، فاطمه، (1400). پدیدار زیست­محیطی در اندیشۀ سیاسی ایران باستان، مطالعات میان­رشته­ای در علوم انسانی، شمارۀ 51، صص 156-131
رستمی، محمد، (1390). ایران­شناسان و ادبیات فارسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
رضا، عنایت‌الله، (1371). ایران­شناسی در روسیه و اتحاد شوروی، از کتاب مجموعه مقالات انجمن­وارۀ بررسی مسایل ایران‌شناسی، به کوشش علی موسوی گرمارودی، تهران: مؤسسۀ چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
روشندل اربطانی، طاهر؛ شریفی، سیدمهدی؛ لبافی، سمیه، (1396). مدیریت رسانه (مفاهیم، نظریه-ها و رویکردها)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
رضایی، ناصر؛ مردوخیان، فریبا، (1400). گردشگری و صلح با معرفی ده کشور برتر در حوزۀ گردشگری صلح، تهران: انتشارات ژوان
زرشناس، زهره، (1391). درآمدی بر ایران­شناسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
ساجدی، طهمورث، (1387). مجموعه مقالات ایران­شناسی و خاورشناسی، تهران: امیرکبیر
ساجدی، طهمورث، (1383). ایران­شناسی و مکتب­های خاورشناسی در فرانسه در قرون 18 و 19 میلادی، از کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ایران­شناسی، 30-27 خرداد 1381، تهران: بنیاد ایران­شناسی
سردار، ضیاءالدین، (1387). شرق‌شناسی، ترجمۀ محمدعلی قاسمی، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی
سعادت، اسماعیل، (1399). ایران­شناسی و ایران­شناسان، به سرپرستی اسماعیل سعادت، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی با همکاری انتشارات سخن
سعید، ادوارد، (1361). شرق‌شناسی، شرقی که آفریدۀ غرب است، ترجمۀ اصغر عسکری خانقاه، حامد فولادوند، تهران: مؤسسۀ مطبوعاتی عطائی
شفا، شجاع­الدین، (1336). جهان ایران­شناسی، جلد اول، تهران: کیهان
صادقی، امیرحسین؛ اکبریان، اسحاق؛ شاکر، محمدکاظم، (1386). علوم اسلامی: رویکردهای نوین به درون­مایه­های دینی در حفاظت از محیط زیست، پژوهش و حوزه، شمارۀ 30 و 31، صص 177-157
طاهری، ابوالقاسم، (1352). سیر فرهنگ ایران در بریتانیا یا تاریخ دویست سالۀ مطالعات ایرانی، تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملی
طرفداری، منصور، (1399). رشتۀ ایران­شناسی، ماهیت، ضرورت و مبانی روش­شناسی آن، مطالعات ایران­شناسی، شمارۀ 19، صص 80-61
عسکری چاوردی، علیرضا، (1383). ایران­شناسی در فرانسه و نقش مرکز پژوهشی این کشور در شناخت تاریخ و تمدن ایران، فارس‌شناخت، دورۀ جدید، شمارۀ 1، صص 59-43
فاضلی، نعمت‌الله، (1399). زندگی سراسر فهم مسئله است، مسئله و مسئله‌شناسی در علوم اجتماعی و انسانی ایران، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فراگنر، برت، (1371). ایران­شناسی در کشورهای آلمانی زبان، از کتاب ایران­شناسی در اروپا و ژاپن، ویراستۀ رودی مته و نیکی کدی، ترجمۀ مرتضی اسعدی، تهران: انتشارات بین­المللی الهدی
فراهانی‌فرد، سعید، (1385). محیط زیست: مشکلات و راه­های برون رفت از منظر اسلام، اقتصاد اسلامی، سال ششم، شمارۀ 22، صص 122-93
فریدی‌مجید، فاطمه، (1394). پرسش­ها و چالش­های پیش روی ایران­شناسی، مطالعات ایران­شناسی، دورۀ 1، شمارۀ 1، صص 136-126
گوهری، محمدرضا، (1390). اثرات جهانگردی، تهران: دریچۀ نو
مصطفوی، علی­اصغر، (1401). اهداف آشکار و پنهان ایران­شناسی اروپایی، تهران: انتشارات امید سخن
مفتاح، الهامه؛ ولی، وهاب، (1372). نگاهی به ایران­شناسی و ایران­شناسان کشورهای مشترک­المنافع و قفقاز، تهران: انتشارات بین­المللی الهدی
مولانا، حمید، (1387). اطلاعات عالمگیر و ارتباطات جهانی، ترجمۀ محمدحسین برجیانی، تهران: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
مهر، فرهنگ، (1378). دیدی نو از دینی کهن، فلسفۀ زرتشت، تهران: جامی
میراحمدی، مریم، (1393). تاریخ تحولات ایران­شناسی، پژوهشی در تاریخ و فرهنگ ایران در دوران باستان، تهران: طهوری
میراحمدی، مریم، (1399). تاریخ تحولات ایران­شناسی در دوران اسلامی، تهران: طهوری
نای، جوزف اس.، (1392). آیندۀ قدرت، ترجمۀ احمد عزیزی، تهران: نشر نی
نایب‌پور، محمد، (1396). تاریخ ایران­شناسی در روسیه، تهران: نگارستان اندیشه
نصر، سید حسین، (1386). دین و نظم طبیعت، ترجمۀ انشاءالله رحمتی، تهران: نی
نظری عدلی، شهاب، (1389). اکوموزه و اصالت حیات اجتماعی: مقایسۀ تحولات مضمونی در حوزه­های نوین، منظر، شمارۀ 7، صص 58-61
وردی‌نژاد، فریدون؛ بهرامی­رشتیانی، شهلا، (1394). سیاست­گذاری و مدیریت رسانه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
هامبلی، گوین، (1352). سهم بریتانیا در مطالعات ایران­شناسی، تهران: مؤسسۀ ایران­شناسی بریتانیا
یاسوری، مجید؛ گراوندی، فریبا، (1400). زمینه­های گردشگری فرهنگی در ایران، تهران: نور علم
یاوری، حسین؛ خوشنویس، مریم؛ غلامی، الهام، (1391). اقتصاد گردشگری در فرهنگ و هنر ایران زمین، تهران: انتشارات آذر
یزدان‌پناه، حسین، (1387). ایران‌شناسی و ایران‌شناسان آلمان، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد ایران‌شناسی عمومی، بنیاد ایران‌شناسی